Khi tham gia bảo hiểm nhân thọ, nhiều người thường chỉ chú ý đến việc “mua một gói nào đó” mà bỏ qua bước quan trọng nhất – đó là lựa chọn mức phí bảo hiểm phù hợp và số tiền bảo hiểm đủ lớn để bảo vệ bản thân và gia đình. Đây không chỉ là bài toán tài chính mà còn là sự chuẩn bị cho tương lai. Lựa chọn quá tay có thể khiến người tham gia gặp áp lực tài chính; nhưng chọn quá thấp lại khiến bảo hiểm mất đi giá trị bảo vệ. Vì vậy, việc cân nhắc đúng các tiêu chí ngay từ đầu là điều tối quan trọng để đảm bảo hợp đồng bảo hiểm phát huy đúng vai trò của nó.

1. Khả năng tài chính cá nhân – nền tảng của mọi quyết định

Tiêu chí đầu tiên và quan trọng nhất khi lựa chọn mức phí là khả năng tài chính hiện tại. Người tham gia cần xác định rõ mình có thể dành bao nhiêu phần trăm thu nhập hàng tháng để chi trả cho bảo hiểm. Theo khuyến nghị của các chuyên gia tài chính, mức phí bảo hiểm nên nằm trong khoảng 10% – 15% thu nhập hàng tháng.

Ví dụ, nếu thu nhập của bạn là 20 triệu đồng mỗi tháng, bạn nên chọn mức phí từ 2 – 3 triệu đồng/tháng (tức 24 – 36 triệu/năm) để vừa đảm bảo quyền lợi bảo vệ, vừa không ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Việc đánh giá đúng khả năng tài chính giúp bạn duy trì hợp đồng lâu dài, tránh tình trạng phải huỷ ngang vì không thể tiếp tục đóng phí.

2. Nhu cầu bảo vệ cụ thể – bảo hiểm là để phòng rủi ro, không phải đầu tư trước hết

Tiếp theo, người tham gia cần làm rõ mục tiêu chính của mình khi mua bảo hiểm là gì: bảo vệ sức khỏe, bảo vệ thu nhập, tích lũy cho con cái, hay là tạo quỹ hưu trí? Mỗi mục tiêu sẽ yêu cầu một mức số tiền bảo hiểm khác nhau.

Chẳng hạn, nếu bạn là trụ cột trong gia đình có thu nhập khoảng 15 triệu đồng/tháng và đang nuôi hai con nhỏ, thì số tiền bảo hiểm nên đủ để gia đình duy trì mức sống trong ít nhất 3–5 năm nếu chẳng may bạn không còn nữa. Lúc này, mức số tiền bảo hiểm nên nằm trong khoảng 500 triệu – 1 tỷ đồng. Nếu chỉ bảo vệ ở mức vài trăm triệu, có thể không đủ giúp người thân vượt qua khó khăn về tài chính.

3. Thời gian đóng phí – linh hoạt theo độ tuổi và kế hoạch cá nhân

Hầu hết các hợp đồng bảo hiểm hiện nay cho phép người tham gia lựa chọn thời gian đóng phí từ 5, 10 đến 20 năm, hoặc đến 65 – 70 tuổi. Mỗi hình thức đều có ưu và nhược điểm riêng.

Nếu bạn đang ở độ tuổi 25 – 35, việc chọn đóng phí trong 15 – 20 năm sẽ giúp trải phí đều và nhẹ nhàng hơn. Ngược lại, nếu bạn có nguồn thu nhập tốt, có thể chọn phương án đóng phí ngắn hạn (5–10 năm) để nhanh chóng hoàn tất nghĩa vụ tài chính và hưởng quyền lợi trọn đời. Tuy nhiên, đóng trong thời gian ngắn sẽ đi kèm với mức phí cao hơn mỗi năm.

4. Tuổi và tình trạng sức khỏe – yếu tố ảnh hưởng đến mức phí và quyền lợi

Một yếu tố không thể bỏ qua chính là độ tuổi và tình trạng sức khỏe hiện tại. Càng trẻ, phí bảo hiểm càng thấp cho cùng một mức bảo vệ. Vì khi đó, rủi ro về bệnh tật, tử vong chưa cao. Bên cạnh đó, người có sức khỏe tốt khi tham gia bảo hiểm sẽ không bị từ chối hợp đồng, không bị tăng phí hay bị áp dụng điều khoản loại trừ.

Ví dụ, một người 30 tuổi có thể đóng khoảng 10 triệu/năm cho gói bảo vệ 1 tỷ đồng. Nhưng nếu đợi đến 45 tuổi mới tham gia, mức phí có thể tăng lên 20 triệu/năm hoặc hơn cho cùng mức quyền lợi. Vì vậy, tham gia sớm không chỉ tiết kiệm mà còn đảm bảo quyền lợi đầy đủ.

5. Mục tiêu tài chính dài hạn – bảo hiểm là công cụ song hành

Nhiều người hiện nay tham gia bảo hiểm không chỉ vì lý do bảo vệ mà còn để hướng đến các mục tiêu tài chính dài hạn như: quỹ học vấn cho con, quỹ hưu trí, hoặc tích lũy vốn an toàn.

Nếu bạn đang có kế hoạch cho con đi học đại học sau 15 năm, bạn nên chọn hợp đồng có tính năng tiết kiệm, đảm bảo giá trị đáo hạn đủ cho học phí tương lai (ví dụ 500 triệu – 1 tỷ đồng tùy theo mục tiêu). Trong trường hợp đó, việc lựa chọn mức phí đóng cao hơn một chút để tích lũy hiệu quả là hợp lý.

6. Sự linh hoạt và điều chỉnh trong hợp đồng

Cuộc sống luôn thay đổi, vì vậy một hợp đồng bảo hiểm tốt cần có tính linh hoạt cao. Người tham gia nên lựa chọn sản phẩm cho phép tăng/giảm phí, thay đổi quyền lợi bổ sung, hoặc rút tiền tạm thời khi cần. Điều này giúp bảo hiểm trở thành một phần của kế hoạch tài chính cá nhân, không bị gò bó cứng nhắc.

Ví dụ, bạn có thể bắt đầu với mức phí 10 triệu/năm trong những năm đầu, và sau 5 năm khi thu nhập tăng lên, có thể nâng mức đóng lên 15 triệu để mở rộng quyền lợi hoặc tăng số tiền bảo vệ.

Cân bằng giữa nhu cầu bảo vệ và khả năng tài chính cá nhân

Lựa chọn mức phí và số tiền bảo hiểm phù hợp không chỉ giúp bạn có được giải pháp bảo vệ vững chắc, mà còn giúp duy trì hợp đồng lâu dài mà không gặp áp lực. Đừng bị hấp dẫn bởi quyền lợi cao mà bỏ qua yếu tố tài chính cá nhân. Nhưng cũng đừng chọn gói quá thấp để rồi không đủ bảo vệ khi cần. Hãy lựa chọn có trách nhiệm – vì bạn đang bảo vệ chính tương lai của mình và người thân.