Bảo hiểm không sai – nhưng cách tư vấn có thể sai

Trong thời gian gần đây, việc các ngân hàng hợp tác với công ty bảo hiểm để phân phối sản phẩm bảo hiểm nhân thọ ngày càng trở nên phổ biến. Hình thức này gọi là bancassurance – tức phân phối bảo hiểm qua ngân hàng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy có không ít khách hàng sau khi “gửi tiết kiệm” lại phát hiện mình vừa ký một hợp đồng bảo hiểm dài hạn. Điều này không phải vì bảo hiểm sai, mà là do cách tư vấn thiếu minh bạch, không trung thực từ một số nhân viên ngân hàng hoặc tư vấn viên.

Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện những dấu hiệu rõ ràng cho thấy bạn đang bị tư vấn sai – để từ đó đưa ra lựa chọn đúng đắn, tránh những hệ lụy về tài chính và quyền lợi.

1. Dấu hiệu 1: Bị giới thiệu bảo hiểm dưới tên gọi khác

Một dấu hiệu phổ biến là nhân viên ngân hàng không gọi thẳng tên “bảo hiểm nhân thọ”. Thay vào đó, họ sử dụng các thuật ngữ mơ hồ như “gói tích lũy tài chính an toàn”, “đầu tư lãi suất cao”, “gói tiết kiệm ưu đãi”, hoặc “bảo vệ tài chính thông minh”. Một số người còn được hứa hẹn rằng sẽ “gửi tiền và rút bất kỳ lúc nào”.

Thực chất, đây là hình thức đánh tráo khái niệm giữa gửi tiết kiệm và mua bảo hiểm nhân thọ – hai sản phẩm hoàn toàn khác nhau. Gửi tiết kiệm có tính thanh khoản cao, ít rủi ro, trong khi bảo hiểm là hợp đồng dài hạn, có điều khoản chặt chẽ và yêu cầu đóng phí liên tục nhiều năm. Nếu không được nói rõ về bản chất sản phẩm – bạn đang bị dẫn dắt sai lệch.

👉 Ví dụ: Một khách hàng 60 tuổi kể rằng anh nghĩ mình đang gửi tiết kiệm kỳ hạn 3 năm, nhưng sau đó phát hiện mình đã ký hợp đồng bảo hiểm 15 năm, với cam kết đóng 30 triệu mỗi năm.

2. Dấu hiệu 2: Không được cung cấp bảng minh họa hoặc giải thích mơ hồ

Bảng minh họa quyền lợi là tài liệu bắt buộc khi tư vấn bảo hiểm, trong đó thể hiện chi tiết: số tiền bạn đóng hằng năm, giá trị hoàn lại theo từng năm, quyền lợi bảo hiểm trong các trường hợp rủi ro, và cả quyền lợi đầu tư (nếu có).

Một số tư vấn viên không cung cấp bảng này, hoặc có đưa nhưng không giải thích sự khác biệt giữa cột cam kết và không cam kết, không nêu rõ các chi phí khấu trừ hằng năm, hoặc lướt qua rất nhanh khiến bạn không hiểu rõ. Điều này cực kỳ nguy hiểm vì bạn có thể tưởng rằng mình nhận lại được 100% số tiền đã đóng, nhưng thực tế, nếu huỷ hợp đồng sớm – bạn có thể chỉ nhận lại 10–30% trong những năm đầu.

👉 Ví dụ: Một người mua bảo hiểm 5 năm, mỗi năm đóng 20 triệu, nhưng khi huỷ sau 2 năm, anh chỉ nhận lại 7 triệu đồng – do chưa hiểu rõ giá trị hoàn lại trong bảng minh họa.

3. Dấu hiệu 3: Không giải thích điều khoản loại trừ và nghĩa vụ kê khai trung thực

Điều khoản loại trừ là phần quy định các tình huống bảo hiểm sẽ không chi trả, ví dụ như tử vong do tự tử trong 2 năm đầu, mắc bệnh có sẵn mà không khai báo, hay tử vong do hành vi phạm pháp. Đây là điều bắt buộc phải được trình bày rõ cho khách hàng trước khi ký hợp đồng.

Tuy nhiên, rất nhiều người cho biết họ không hề được tư vấn về phần này, thậm chí không biết mình cần kê khai bệnh lý trung thực. Khi xảy ra rủi ro, công ty bảo hiểm từ chối chi trả vì phát hiện bệnh lý không được khai báo – khách hàng lại nghĩ “bảo hiểm lừa đảo”, trong khi đó là lỗi do tư vấn viên giấu nhẹm thông tin quan trọng.

👉 Ví dụ: Một người bị tiểu đường từ trước nhưng không kê khai, vì nhân viên nói “cái này không sao đâu”. Khi phát sinh biến chứng nặng và tử vong, công ty bảo hiểm từ chối chi trả do vi phạm nghĩa vụ khai báo.

4. Dấu hiệu 4: Hứa hẹn “đóng 3 năm rồi rút”

Một trong những chiêu phổ biến là tư vấn rằng bạn chỉ cần đóng phí 3 năm, sau đó có thể rút tiền hoặc ngừng đóng mà vẫn được bảo vệ. Thực tế, đây là cách nói không đầy đủ: đúng là bạn có thể đóng trong 3 năm, nhưng nếu không tiếp tục, giá trị hợp đồng sẽ giảm nhanh chóng và có nguy cơ mất hiệu lực.

Ngoài ra, nếu bạn huỷ sớm, chi phí ban đầu đã khấu trừ lớn, khiến số tiền nhận lại thấp. Tư vấn viên có thể cố tình nói mập mờ để bạn dễ ký hợp đồng hơn.

👉 Ví dụ: Một hợp đồng có thời hạn 15 năm, nhưng tư vấn viên bảo chỉ cần đóng 3 năm. Sau 3 năm, người mua không tiếp tục đóng – hợp đồng bị mất hiệu lực và không còn quyền lợi bảo vệ.

5. Dấu hiệu 5: Bị hối thúc ký ngay

Nếu bạn cảm thấy bị áp lực phải ký hợp đồng ngay trong buổi tư vấn đầu tiên, hãy dừng lại. Một hợp đồng bảo hiểm nhân thọ có thời hạn từ 10 đến 20 năm, và ảnh hưởng đến tài chính lâu dài của bạn – bạn hoàn toàn có quyền mang tài liệu về đọc kỹ, hỏi lại hoặc từ chối nếu chưa rõ.

Tư vấn viên có thể dùng lý do “chương trình khuyến mãi sắp hết”, hoặc “sếp em cần chốt danh số hôm nay” để thúc ép bạn ký. Đây là biểu hiện thiếu đạo đức và chuyên nghiệp, bạn cần tỉnh táo để bảo vệ mình.

Hiểu rõ để không bị thiệt hại

Tư vấn sai không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn làm mất niềm tin của khách hàng với cả ngành bảo hiểm. Không phải công ty bảo hiểm sai, mà chính là cách một số người cố tình “vẽ màu hồng” để chốt hợp đồng nhanh chóng.

Nếu bạn đang được mời mua bảo hiểm qua ngân hàng, hãy nhớ rằng:

• • Hỏi rõ đây có phải là bảo hiểm nhân thọ không.

  • Yêu cầu bảng minh họa và thời gian đọc kỹ.

  • Đọc điều khoản loại trừ, quyền lợi, nghĩa vụ.

  • Từ chối nếu cảm thấy không rõ ràng hoặc bị ép.

Bạn có quyền được tư vấn đúng và minh bạch – đừng ngại đặt câu hỏi, vì quyết định hôm nay ảnh hưởng tài chính bạn trong nhiều năm tới.