Hiểu đúng để không thất vọng khi đòi quyền lợi bảo hiểm

Nhiều người sau khi tham gia bảo hiểm nhân thọ hoặc bảo hiểm sức khỏe thường cho rằng mình đã được bảo vệ “mọi rủi ro”. Tuy nhiên, đến khi xảy ra biến cố, không ít trường hợp bị từ chối chi trả vì lý do nằm trong “điều khoản loại trừ”. Vậy điều khoản loại trừ là gì, vì sao nó quan trọng, và bạn cần lưu ý những gì trước khi ký hợp đồng?

1. Khái niệm điều khoản loại trừ là gì?

Điều khoản loại trừ là những điều kiện hoặc trường hợp mà công ty bảo hiểm sẽ không chi trả quyền lợi bảo hiểm cho người được bảo hiểm. Đây là phần không thể thiếu trong mọi hợp đồng bảo hiểm, từ bảo hiểm nhân thọ, sức khỏe, tai nạn đến bảo hiểm xe cộ hay tài sản.

✅ Nói cách khác, nếu rủi ro xảy ra thuộc vào một trong những điều khoản loại trừ, bạn sẽ không được bồi thường hoặc nhận quyền lợi, dù đã đóng phí đầy đủ.

2. Vì sao có điều khoản loại trừ?

Mục tiêu của bảo hiểm là để chia sẻ rủi ro, nhưng cũng phải đảm bảo tính công bằng, trung thực và ngăn ngừa trục lợi. Do đó, điều khoản loại trừ được đặt ra để:

• • Giới hạn phạm vi trách nhiệm của công ty bảo hiểm trong những trường hợp rủi ro vượt ngoài khả năng dự báo.

  • Tránh hành vi gian lận hoặc cố ý gây rủi ro để trục lợi.

  • Khuyến khích người tham gia bảo hiểm sống lành mạnh, tránh các hành vi nguy hiểm.

3. Những điều khoản loại trừ thường gặp

Mỗi loại bảo hiểm có quy định riêng, nhưng dưới đây là một số điều khoản loại trừ phổ biến mà bạn nên biết:

🔸 Trong bảo hiểm nhân thọ:

• • Tự tử trong thời gian 1–2 năm đầu kể từ khi ký hợp đồng.

  • Cố ý vi phạm pháp luật, như tử vong do phạm tội hoặc chống người thi hành công vụ.

  • Tử vong do sử dụng ma túy, rượu bia quá mức.

  • Tử vong do tham gia vào ngành nghề hoặc hoạt động cực kỳ nguy hiểm (như nhảy dù, leo núi, đua xe…).

🔸 Trong bảo hiểm sức khỏe:

• • Bệnh có sẵn hoặc bệnh đã tồn tại trước khi tham gia bảo hiểm nhưng không khai báo.

  • Thẩm mỹ, phẫu thuật không vì lý do y tế.

  • Tự gây thương tích hoặc cố ý gây hại cho bản thân.

  • Điều trị tại cơ sở không được cấp phép.

📌 Ví dụ thực tế: Một người tham gia bảo hiểm sức khỏe nhưng bị từ chối chi trả viện phí do bệnh tiểu đường – là bệnh đã có trước khi ký hợp đồng nhưng không khai báo.

4. Rủi ro nếu không hiểu điều khoản loại trừ

Nếu bạn không đọc kỹ phần điều khoản loại trừ, có thể dẫn đến những hậu quả sau:

• • Thất vọng và hiểu lầm, tưởng rằng bảo hiểm “lừa đảo” khi không chi trả.

  • Lãng phí tiền đóng bảo hiểm, trong khi sản phẩm không phù hợp với nhu cầu thực tế.

  • Tranh chấp pháp lý giữa khách hàng và công ty bảo hiểm.

Vì vậy, hiểu rõ điều khoản loại trừ là trách nhiệm của người mua, không chỉ là việc của tư vấn viên.

5. Làm thế nào để tránh rủi ro từ điều khoản loại trừ?

✅ Đọc kỹ hợp đồng và yêu cầu tư vấn viên giải thích rõ từng điều khoản.

✅ Khai báo trung thực về tình trạng sức khỏe và tiền sử bệnh.

✅ Hỏi rõ về quyền lợi và các trường hợp không được chi trả trước khi ký hợp đồng.

✅ Lưu giữ hợp đồng để tra cứu dễ dàng khi cần.

📌 Lưu ý: Bạn có thể yêu cầu bổ sung quyền lợi, hoặc loại bỏ điều khoản loại trừ nào đó bằng cách mua thêm rider (hợp đồng bổ sung) nếu công ty bảo hiểm cho phép.

Điều khoản loại trừ không phải để làm khó bạn, mà để minh bạch ngay từ đầu

Bảo hiểm là sự cam kết giữa hai bên – người mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm. Điều khoản loại trừ không phải là bẫy, mà là phần thể hiện rõ ràng phạm vi bảo vệ, giúp bạn hiểu mình đang mua gì và được bảo vệ ra sao.

Chỉ khi nắm rõ điều khoản loại trừ, bạn mới có thể yên tâm rằng mình đang được bảo vệ đúng cách, đúng quyền lợi và không có hiểu nhầm đáng tiếc về sau.